Nasıl ikna etme uzmanı olursunuz?

MentalPress 30

Uzun zaman önce (yaklaşık çeyrek yüzyıl önce), uzak bir galakside, Luke Skywalker itaatin son şeklini elde etmiş­tir. Darth Vader'ı kötü imparatora düşman olması için kandır­mış, kendi hayatını kurtarıp umut ve barışı galakside tekrar sağlamıştır. Peki, kullandığı sosyal etki neydi?

Star Wars serisinin son filmi Jedinin Dönüşünde, Luke Skywalker in Dart Wader'a döndüğü sahnede Luke Skywalker diyor ki: 'Hâlâ içinde iyilik var. Hissedebiliyorum.' Vader'i ikna etmesi ve kralın elinden kendisini kurtarmak için iyi tarafa gelmesini sağlaması bu basit cümleler ile mi olmuştur? Sosyal psikologlara göre, bu sorunun cevabı evettir.

Etiketleme tekniği denilen bu strateji kişiye özellik, görüş, inanç gibi etiketler tayin edip daha sonra o kişinin o etiket­le tutarlı olması istenir. Araştırmacılar bu strateji ile seçim gününde insanların oy kullanma olasılığını nasıl arttığını göstermişlerdir. Araştırmacılar olası seçmenlerle röportaj yapmışlar ve rastgele biçimde yarısına, siyasal olaylarda yer alan ve oy kullanan ortalamanın üzerin­de vatandaşlar olduğu söylenmiştir. Diğer yarısı ise hobileri, inançları ve davranışları açısından ortalama olarak tanımlan­dığı şeklinde bilgilendirilmiştir. İlk yarıdaki katılımcılar sadece kendilerini ortalamadan daha iyi vatandaşlar olarak görmekle kalmamış, bir hafta sonra yapılan seçimde yüzde 15 daha fazla oy kullanmışlardır.

Tabii ki etiketleme yöntemi sadece siyasal durumlarda ya da krala karşı kullanılmaz. Bu tekniği iş anlaşmalarında ve di­ğer insanlarla olan ilişkilerinizde kullanabileceğiniz birçok yer vardır. Örneğin, çalışma grubunda sizin yönetmesini istediği­niz biri mevcut proje ile uğraşmaktadır. Belki de bu kişi bu pro­jeyi istenen zamanda yetiştireceğine dair inancını yitirmekte­dir. Yapılacak en yararlı şey, ona bu işi bitirebileceğine dair olan inancınızı ve kendisinin ne kadar çalışkan biri oldu­ğunu hatırlatmanızdır. Hatta daha önceki zamanlarda aynı bunun gibi zorlukları nasıl yendiğine dair örnekler verebi­lirsiniz. Öğretmenler, antrenörler ve ebeveynler öğrencile­rinden veya çocuklarından görmek istedikleri davranışları bu etiketleme stratejisini kullanarak olumlu sonuçlar elde edebilirler. Örneğin, öğretmenler öğrencilerine iyi el yazısı yazmaya çabalayan öğrencileri sevdiklerini söylediklerin­de, öğrencilerin el yazılarını iyileştirmek için daha çok çaba harcadıkları görülmüştür.

Firmanın müşterileri ile olan ilişkileri de bu yöntem ile güçlendirilebilinir. Uçuşun sonunda kaptanın söylediği, 'bizi seçtiğiniz için teşekkür ederiz' cümlesini hepimiz biliriz. Bu cümle ile etiketleme yönteminin başka bir türevini kullan­makta ve dolaylı olarak seçebileceğiniz birçok havayolu şirke­ti varken bizi seçmenizin bir sebebi olmak demektedir. Benzer bir şekilde, müşterilerinizin sizin firmanızla çalışmasının size ve firmanıza olan güvenlerinden kaynaklandığını hatırlatır ve bunu takdir edip güvenlerine layık olmaya devam edersiniz.

Diğer etkileme stratejileri gibi, bu yöntem de ciddiyetle uygulanmalıdır. Diğer bir deyişle, kişinin doğal kapasitesi, de­neyimleri ve kişiliği ile bağdaşan etiketleme yöntemi işe yarar. Tabii ki sizin bu yöntemi samimiyetsizce kullanmayacağınızı biliyoruz, sizdeki iyiliği hissedebiliyoruz.