İsminiz hayatınızı nasıl belirler?

MentalPress 30

Sevilen dizi 'The Offîce'in bir bölümünde şube müdürü Michael Scott, otlakçı astı Dwight işten kaçar. İşteki yokluğunu saklamak için Dwight, Michael’e dişine dolgu taktırmak için dişçiye gideceğini söyler. Dwight dişçiden geri döndüğünde Michael hem dişçi rande­vusunun nasıl geçtiğini hem de böyle bir diş operasyonu yapıl­mışken neden şekerleme kaşıkladığını sorar. Michael'in onun arkasından iş çevirdiğini öğrendiğinden habersiz olan Dwight blöf yapmaya başlar. Michael'a dişçisinin yeni, hemen kuruyan bir yapıştırma sistemi ile çalıştığım söyler. Michael bundan et­kilenmiş gibi davranarak, dişçinin ismini sorar. Uzun bir ses­sizlikten sonra Dwight de “Mişçi der.

Dwight: Evet.Michael: Dişçinin adı Mişçi mi?

Michael: Hmm... dişçi gibi?

Dwight: Belki de bu yüzden dişçi olmuştur.

Her ne kadar Dwight'in Doktor Mişçi'sinin, dişçilik mes­leki ile bağlantısı tuhaf olsa da -hatta ahmakça- yeni araştır­malar Dwight'inki gibi iddiaların gerçekdışı olmadığını gös­termektedir. Bir başka bölümde, insanların kendilerine ben­zeyen kişilere karşı daha olumlu hisler taşıdıklarını, isteklerine daha kolay cevap verdiklerini görmüştük. Ama isimlerimiz ne tür bir kariyer yapacağımız ya da nerede yaşayacağımız gibi hayatımızı değiştirecek kararlarımızı etkiler mi?

Sosyal Psikologlar tarafından yürü­tülen araştırmada, bu soruya evet şeklinde cevap verilmiştir. İsimlerimizle ilişkilendirdiğimiz şeyleri yapmaktan hoşlanmamızdaki eğilim, kariyerimize nasıl yön vereceğimiz gibi ha­yatımızdaki büyük kararları da etkiler. Araştırmacılara göre, Susie'nin deniz kenarında deniz kabukları satmasının ve Peter Piper'in kağıt toplama mesleğini yapmasının sebebi budur. İnsanlar kendi isimlerine benzer olan iş kollarını seçerler.

Bu fikri test etmek için, araştırmacılar söylenmesi dişçiye benze­yen isimlerin listelendiği bir grup adı sıralamıştır. Nüfus sayımı­na göre Dennis adı Amerikada en fazla tercih edilen kırkıncı isimdir. Tercih edilen isimlerden Jerry ismi otuz dokuzuncu iken Walter ismi de kırk birinci sıradadır. Bu bilgilerin ışığın­da, araştırmacılar Amerika Dişçiler Derneğinin üyeleri arasında bu üç isimden birine sahip olan dişçileri araştırdı. Eğer insanların izlediği kariyer planlarında isimlerinin etkisi yoksa, bu üç isi­min de dişçiler arasındaki dağılımı yaklaşık olarak eşit olma­lıdır.

Fakat araştırmacıların bulduğu bu de­ğildi. Yurt çapında yapılan araştırmada 257 adet dişçinin Wal­ter, 270 adet dişçinin Jerry ve 482 adet dişçinin Dennis adına sahip olduğu görüldü. Benzer biçimde, ismi Geo (örneğin Geo, Geoffrey) ile başlayan kimselerin daha fazla bir oranla yer bilimleri araştırmalarında yer almaktadır. Nitekim kişile­rin isimlerinin ilk harfi bile kariyerini seçmesinde rol oynar. Örneğin, nalbur dükkanı sahiplerinin yaklaşık yüzde sekseni­nin ismi N ile başlarken, çatı ustalarının isimlerinin de daha çok Ç ile başladığı gözlemlenmiştir. Tabii ki eğer isimleri Ç ile başlayan çatı ustalarına, bu mesleki seçmelerinde isimlerinin ilk harflerinin rol oynadığını söyleseniz yarısı size deli diğer yarısı da aptal der.

Kendimizle ilgili olan şeylerin ilgimizi çekmesi hayatımı­zın önemli alanlarında rol oynamaktadır; nerede yaşayacağı­mız gibi. Araştırmacılar oransızlıkları gözler önüne sermiş­tir:

İnsanlar kendi isimleri ile benzerlik taşıyan şehirlere yer­leşirler. Örneğin, Floridaya yerleşen insanların adının daha büyük bir oranla Florence olması ve Lousinaya taşman in­sanların isimlerinin büyük bir çoğunluğunun da Lousi olması muhtemeldir.

•     İnsanlar doğum tarihleri ile benzer plaka nosu taşıyan şehirlere yerleşirler. Örneğin, isminde 2 sayısının oldu­ğu şehir isimlerinde 2 Şubat'ta doğan vatandaşların sa­yısı daha çok olduğu gibi aynı şekilde isminde 3 sayısı bulunan şehirlerde 3 Mart tarihinde doğan vatandaşla­rın da sayısı daha fazladır.

•     İnsanlar isimleriyle benzerliğe sahip isme sahip sokak­larda oturmayı tercih eder. Başka bir deyişle, Mr. Washington ismindeki kimse Mr. Jefferson isimli sokak ye­rine Washington isimli sokakta oturmayı tercih eder.

İnsanlar kendi ilk isimleri veya soyadları ile aynı seslere sahip olan soyadı veya ilk adlı insanlarla evlenirler. Eğer Eric, Erica, Charles ve Charlotte ilk defa birbiriyle tanı­şırlarsa Erica Charles'dan daha çok Eric ile romantik bir ilişki kuracak, aynı şekilde Charlotte da Charlesa karşı aynı şekilde hissedecektir.

İnsanların, duygularına ve sezgilerine güvenmeleri ge­rektiği zaman, kendi isimlerinin ilk harfleri ile ilk harfi­nin aynı olduğu ürünü seçerler. Bu yüzden, Allan ismin­deki kimse Almond Joy isimli çikolatayı muhtemelen Nutrageous isimli çikolatayı seven Nick isimli kimseden daha çok sevecektir.

Eğer biri için özel bir program, teşebbüs ya da ürün tasar­lıyorsanız insanların kendilerini hatırlatan şeylere duyduğu il­ginin gücünden yararlanın ve bunu yarattığınız şeyin isminde, markasında ya da başlığında kullanın. Kısacası müşterinizin adını, en azından adının ilk harfini kullanın. Örneğin Pepsi'de çalışan biri için bir strateji yapacağınızda, stratejinin adının Pepsi Teklifi ya da Peterson Plani koymanız etkili olacaktır. Böylece müşteriye özel yapılan programda, bu strateji etkili olmanın dışında ayrıca maliyetsiz olacaktır.

Benzer bir şekilde çocuklarınızın kitap okuma alışkanlığı kazanmalarında zorluklar yaşıyorsanız, adlarına benzer isim­ler taşıyan kitaplar bulun (Harold ve Harriet isimli çocukları­nıza Harry Potter'ı okumalarını önerebilirsiniz). Ya da küçük Craig veya Crystal dişçiye gitmekten korkuyor olabilirler, sarı sayfalarda Crentist adında dişçi olup olmadığına bakın.